- Marszałkowska 8
- zdjęte z repertuaru
- Spektakl zdjęty z repertuaru
Dawid jedzie do Izraela
reż.Jędrzej Piaskowski-
Reżyseria
Jędrzej Piaskowski
-
Dramaturgia
Hubert Sulima
-
Premiera
8 września 2018 (Muzeum Historii Żydów POLIN, Warszawa)
-
Czas trwania
1 godz. 30 min (bez przerwy)
-
Ceny biletów
70 zł – normalny
40 zł – ulgowy
30 zł – wejściówka
O spektaklu
Spektakl דוד נוסע לישראל („Dawid jedzie do Izraela”) Jędrzeja Piaskowskiego i Huberta Sulimy to teatralna fantazja odnosząca się do wielowiekowej historii i kultury Żydów w Polsce.
Jest marzec 1968 roku. W Polsce trwa antysemicka nagonka. Polscy rodzice, wychowujący adoptowanego chłopca decydują się przywrócić mu jego dotąd ukrywaną, żydowską tożsamość. Ich zmagania z obowiązującymi narracjami i stereotypami dotyczącymi relacji polsko-żydowskich prowadzą ostatecznie do niezwykłego rozwiązania.
W trakcie pracy nad spektaklem twórcy, wychodząc od obchodów 50. rocznicy wydarzeń Marca ’68, próbowali zbadać z różnych punktów widzenia dzisiejszy, szeroko rozumiany dyskurs polsko-żydowski i przyjrzeć się używanym w nim retorykom, dominującym narracjom i figurom.
Osią tematyczną spektaklu jest zbiór opowieści i narracji wyrosłych wokół kulturowej figury Żyda, obecnej w pamięci zbiorowej, zarówno historycznej jak i współczesnej. Nakładające się plany czasowe tworzą baśniową, groteskową rzeczywistość polsko-żydowskiego uniwersum, w którym „typowa” polska rodzina z okresu PRL-u spotyka się z postaciami historycznymi, m.in. z Władysławem Gomułką, Aldoną Giedyminówną, żoną Kazimierza Wielkiego, czy nawet z królową Polski Maryją z Nazaretu. Jednocześnie spektakl ma formę parabolicznej opowieści skonstruowanej w reakcji na zajścia polityczne, podobną do gestu, na jakim oparta została słynna „marcowa” powieść Andrzeja Szczypiorskiego „Msza za miasto Arras”.
Spektakl koprodukowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN I TR Warszawa.
Od twórców:
„Zależy nam na próbie zbudowania perspektywy łączącej, która choć na chwilę wymykałaby się dotychczasowym narracjom. W naszej opinii charakter dyskusji na „tematy polsko-żydowskie” najczęściej – także nieświadomie – generuje wyłącznie podziały i utrwala w zbiorowej świadomości figurę Obcego-Żyda. Dlatego celowo podważamy klisze obecne w tych dyskursach, a także odżegnujemy się od wspólnego dla obu narodów kultu pamięci, narodowego cierpienia i poprawności politycznej. Chcemy, aby nasz spektakl odgórnie zakwalifikowany jako wypowiedź na „tematy żydowskie”, wymykał się tej klasyfikacji i z premedytacją dotykał także „tematów polskich”: m.in. polskiego patriotyzmu, tożsamości narodowej, czy chociażby upamiętnienia setnej rocznicy odzyskania niepodległości.”
Obsada
Twórcy i twórczynie
reżyseria: Jędrzej Piaskowski
dramaturgia: Hubert Sulima
scenariusz: Jędrzej Piaskowski, Hubert Sulima
scenografia: Kornelia Dzikowska
kostiumy: Hanka Podraza
muzyka: Jan Tomza-Osiecki
choreografia: Mikołaj Karczewski
Realizacja
asystent reżysera: Wojtek Sobolewski
inspicjentka: Malwina Szumacher
kierowniczka produkcji: Magdalena Igielska
Galeria
fot. Maciej Jaźwiecki
Obcy w domu. Wokół marca ’68
Od marca do września 2018 roku Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN realizował program „Obcy w domu. Wokół Marca ‘68”, który przywracał pamięć o przyczynach, przebiegu i skutkach antysemickiej kampanii sprzed 50 lat. Program miał skłonić do refleksji, czym grozi bierność w sytuacjach dyskryminacji, ksenofobii i naruszania praw człowieka. Obok wystawy czasowej „Obcy w domu. Wokół Marca ‘68” Muzeum POLIN wspólnie z TR Warszawa ogłosiły zamknięty konkurs dla młodych twórców sztuk teatralnych na projekt spektaklu inspirowanego żydowskim doświadczeniem Marca ’68. W lipcu i październiku 2017 roku odbyły się dwa pierwsze etapy konkursu, w którego wyniku wyłoniono pięć projektów, zaprezentowanych w październiku 2017 roku w formie pokazów warsztatowych.
W marcu 2018 roku, w ramach warszawskich wydarzeń rocznicowych „Obcy w domu. Wokół Marca ‘68”, publiczność obejrzała trzy wybrane finałowe prace – „Second-hand ’68” Patrycji Kowańskiej, „Cztery tygodnie” Aleksandry Jakubczak i Krzysztofa Szekalskiego oraz „Juden R(Aus) Arras” Jędrzeja Piaskowskiego i Huberta Sulimy. Zwycięskim projektem konkursu został „Juden R(Aus) Arras”. Premiera spektaklu pod nowym tytułem Dawid jedzie do Izraela odbywa się we wrześniu 2018 roku w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Po premierze spektakl był prezentowany w TR Warszawa i Muzeum POLIN.
kuratorzy projektu teatralnego „Obcy w domu. Wokół Marca ‘68”: Karolina Sakowicz (Muzeum POLIN), Roman Pawłowski (TR Warszawa)
współpraca kuratorska: Paweł Kulka (TR Warszawa)
koordynatorka projektu: Iwona Oleszczuk (Muzeum POLIN)
producentki: Katarzyna Białach, Marta Bielska, Magda Igielska, Natalia Starowieyska (TR Warszawa) / Ewa Opawska, Iwona Oleszczuk (Muzeum POLIN)
Recenzje
-
„Najjaśniejsza gwiazda w połowie sezonu. TR Warszawa i Muzeum POLIN wydały na świat istną perełkę.”
-
„Sebastian Pawlak w roli Haliny po prostu wymiata. Warto jednak „Dawida…” zobaczyć nie tylko dlatego, że cała czwórka na scenie jest świetna. Ten spektakl zbliża się bowiem w niebezpieczny sposób do granicy pewnego tabu, z jakim wydarzenia marcowe są związane, mianowicie – jest zabawny.”
-
„Jędrzej Piaskowski i Hubert Sulima (…) otwierają na poły mitologiczne, na poły historyczne archiwum, aby zadać pytanie o możliwość zapisania nowego rozdziału w relacjach polsko-żydowskich. Pytają o możliwość wykreowania teatralnego świata, który nie odwoływałby się do historycznego kontekstu, nie rozliczałby ani nie upamiętniał przeszłości, ale sięgając do materialnych resztek, przejaskrawień, legend i powidoków, stał się alternatywną przestrzenią polityczną, w której odnaleźć by się mogły oba narody (a może właśnie jeden, wspólny?). To nic, że świat ten musiałby tonąć w absurdzie, który unieważni poprawność polityczną. Taka teatralna fantazja jest niezwykle kusząca. W dodatku – na mapie teatralnych poszukiwań inspirowanych wydarzeniami antysemickiej nagonki Marca ’68 – niepowtarzalna.”
-
„Antysemityzm najwidoczniej się nie przedawnił. Polska tożsamość nie istnieje bez Żyda – ta konstatacja jest podstawą konstrukcji zaproponowanej przez Jędrzeja Piaskowskiego i Huberta Sulimę w przedstawieniu „Dawid jedzie do Izraela” (…). Tytułowy Dawid nie tyle poznaje swoją żydowską tożsamość, ile zostaje wytworzony jako Żyd z kilku podręcznych znaków. Czekają w gotowości, podobnie jak reakcja na nie – nieuchronnie pogromowa. Antysemityzm, podejrzliwe lub agresywne spojrzenie na obcego są domyślnie obecne: w dowcipach, kołysankach, opowieściach. Ujawniają się jako freudowskie wpadki i jako znaki widoczne na powierzchni. Autorzy spektaklu nie dzielą jednak ani postaci, ani widzów zgodnie z zajmowanym przez nich stanowiskiem – wszyscy stajemy się częścią jednej wielkiej polsko-żydowskiej historii antysemickiej, wspólnie opowiadanej i wspólnie praktykowanej. Ostatnia nadzieja w Matce Boskiej, żydowskiej Królowej Polski, która jako jedyna ma władzę, by zdjąć klątwę antysemityzmu z Polaków. W następstwie tego odczarowania wszyscy zachowują się jak po lobotomii. Diagnoza pozostaje czytelna: albo agresja nasza powszednia, albo inercja i apatia. Tertium non datur.”
Partnerzy
-
Spektakl koprodukowany przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i TR Warszawa
Linia nowych talentów
Linia nowych talentów to jeden z nurtów programowych TR Warszawa. TR Warszawa od lat wspiera rozwój nowych talentów artystycznych, prowadząc takie projekty jak Teren Warszawa, TR/PL, Teren TR, Młody TR, Debiut TR, a także rezydencje artystyczne, gościnne pokazy prac dyplomowych i spektakli oraz przedstawienia repertuarowe, do realizacji których zapraszani są nowi twórcy i twórczynie, a wybrane projekty rozwijane są we współpracy z partnerami zagranicznymi. TR Warszawa pełni rolę artystycznego schronu, w którym artystki i artyści mogą eksperymentować i realizować swoje pomysły na teatr.
W ramach Linii nowych talentów swoje spektakle zrealizowali i zrealizowały m. in.: Wojciech Blecharz (Soundwork), Klaudia Hartung-Wójciak (Chinka), Grzegorz Jaremko (Woyzeck), Katarzyna Kalwat (Holzwege, Rechnitz. Opera – Anioł Zagłady, Maria Klassenberg. Ekstazy, Staff Only – koprodukcja Biennale Warszawa i TR Warszawa), Anna Karasińska (Ewelina płacze, Fantazja), Katarzyna Minkowska (Stream), Jędrzej Piaskowski (Puppenhaus. Kuracja, Dawid jedzie do Izraela), Piotr Trojan (Grind/r), Magda Szpecht (Możliwość wyspy, Wracać wciąż do domu), Małgorzata Wdowik (Piłkarze, Strach)