Premiera najnowszego spektaklu w reżyserii Grzegorza Jarzyny już 6 listopada 2020 w TR Warszawa/ATM Studio! Spektakl będzie streamingowany na żywo na platformie TR Online 7 listopada. Twórcami scenariusza są Grzegorz Jarzyna i Weronika Murek.
„2020: Burza„ to opowieść wielu wariantów – opracowywanych za pomocą nieustannie uczącej się sztucznej inteligencji. Na sceniczną historię nakładane są różne możliwe wersje tego, co mogło się wydarzyć i tego co rzeczywiście się wydarzyło – w sposób imitujący pracę ludzkiej pamięci.
Specjalnie zaprojektowany dla spektaklu program AI (Artificial Intelligence) będzie gromadził w czasie rzeczywistym informacje i opinie od ekipy spektaklu oraz publiczności – zarówno obecnej na żywo w TR Warszawa/ATM Studio, jak i tej oglądającej streaming na platformie TR Online – poprzez udzielanie odpowiedzi na krótkie ankiety przed spektaklem. Na podstawie tych informacji system będzie podejmował decyzje o układzie wariantów scen, charakterze muzyki i oświetlenia.
Ta sztuczna sieć neuronowa powstaje dzięki ludziom. Na bazie odpowiedzi ankietowych od publiczności oraz informacji od realizatorów i realizatorek, wykonawców i wykonawczyń program AI będzie doskonalił swoje umiejętności. Tym samym – będzie rozwijał rzeczywistość spektaklu “2020: Burza”.
Weź udział w tworzeniu teatralnej sztucznej inteligencji!
O spektaklu
To prosta historia:
Kobieta lub mężczyzna wysoko postawiona/y (lub nie), zostaje zmuszona/y do zrezygnowania ze swojej pozycji, władzy, z miasta i z kraju, w którym mieszkał/a. Wraz z synem/córką ucieka na wyspę. Spędza tam dwanaście lat. Przypadek (lub burza) sprawia, że na tę samą wyspę trafiają (lub nie) osoby z jej/jego dawnego otoczenia. Ci, którym zawdzięcza (lub nie) życie, i ci, którzy doprowadzili (bądź nie) do jej/jego upadku.
Profesor Tadeusz Sławek w książce „NICowanie świata. Zdania z Szekspira” pisze, że aby podjąć próbę „pomyślenia człowieka” trzeba wyciągnąć go z miejsca zwyczajowo mu przypisanego i przenieść go zupełnie gdzie indziej. W ten sposób pytania stawia i Shakespeare: ponawia akt wygnania: wygnanie z raju, wygnanie z miasta (Burza), wygnanie z życia, wygnanie z rodziny (Król Lear), wygnanie z państwa (Koriolan). Bez sytuacji „bycia wygnanym” nie można już myśleć człowieka.
Co oznacza dzisiaj: „na nowo pomyśleć człowieka”, skoro jedynymi dostępnymi do tego instrumentami są narzędzia, które człowiek w swojej niedoskonałości sam stworzył, polegając na wiedzy i wyobraźni – obydwu czerpiących swoje źródło w najbardziej niedoskonałym z narzędzi: pamięci ludzkiej?
Czy perspektywa ludzka jest jedyną możliwą?
To prosty eksperyment:
Jest 1995 rok. Pracownicy Western Washington University, Era Hyman i Joel Pentland proponują sześćdziesięciu pięciu dorosłym udział w badaniu nad tym, w jaki sposób zapamiętywane są doświadczenia z wczesnego dzieciństwa. Uczestnicy dowiadują się, że zostaną zapytani o kilka zdarzeń, których byli świadkami zanim ukończyli szósty rok życia, a o których wspominali w ankietach ich rodzice. Badani zostają uprzedzeni, że najważniejszą kwestią eksperymentu jest wierność wspomnień.
Trik: w rzeczywistości naukowcy sprawdzają nie to, jak uczestnicy zapamiętali faktyczne zdarzenia. Sprawdzają, w jaki sposób zapamiętali wydarzenia, które nigdy nie miały miejsca.
Sposób: pośród wspomnień rzeczywistych, które dostarczyli rodzice, zostało ukryte jedno wspomnienie wymyślone przez naukowców. To wspomnienie było identyczne dla wszystkich badanych: masz pięć lat. Jesteś na weselu przyjaciół rodziców. Bawisz się z innymi dziećmi. Wpadasz na stół, na którym stoi waza z ponczem. Wszystko rozlewa się na suknię panny młodej.
Efekt: po trzech ćwiczeniach z wyobraźni (uczestnicy są proszeni o przywołanie zdarzenia i opowiedzenie na głos tego, co widzą, kiedy je sobie przypominają), dwadzieścia pięć procent wszystkich z nich było przekonanych, że fałszywe wspomnienie podsunięte przez badaczy, było w istocie ich prawdziwym wspomnieniem z dzieciństwa i potrafili dokładnie odtworzyć jego przebieg. Dwanaście i pół procent potrafiło „przypomnieć sobie” fałszywe wspomnienie, ale nie w pełnym jego zakresie (nie pamiętali rozlania ponczu)
(Na podstawie: Julia Shaw „Oszustwa pamięci”, tłum. Anna Cichowicz, Wydawnictwo Amber 2018)
W sztuce wykorzystano fragmenty książki H.D. Thoreau „Walden, czyli życie w lesie” w przekładzie Haliny Cieplińskiej.