Obsada

Jacek

Beler

Izabella

Dudziak

Mateusz

Górski

Maria

Maj

O spektaklu

SEKRETY, KŁAMSTWA I DOJARKI

„Osoby homoseksualne uczą się kłamać, nim nauczą się kochać”. O prawdziwości tego twierdzenia przekonuje się tytułowy bohater – Tom, młody chłopak z dużego miasta, który pojawia się w rodzinnych stronach swojego tragicznie zmarłego partnera, aby wziąć udział w ceremonii żałobnej. Niespodziewana wizyta staje się okazją do poznania bliskich ukochanego, którzy nie mieli pojęcia o istnieniu Toma. W świecie, gdzie spokój jest ważniejszy od prawdy, a synonimy to specyficzne rodzaje kłamstw, zacierają się granice między pożądaniem i żałobą, brutalnością i czułością, prawdą i fikcją. Pogrzeb oraz przedłużający się pobyt Toma na wsi stają się katalizatorami nasyconych przemocą wydarzeń, które zmuszą bohaterów dramatu do konfrontacji z własnym zakłamaniem. Skrywany sekret z przeszłości, niczym w antycznej tragedii, zatoczy nowe koło i zdecyduje o losie Toma. 

Sztuka kanadyjskiego dramatopisarza Michela Marca Boucharda, to precyzyjnie skonstruowana i bezkompromisowa opowieść o bólu, miłości, żałobie i wyparciu, która po latach obecności na najważniejszych światowych scenach, po raz pierwszy wystawiana jest w Polsce. Sięgając po ten mroczny, trzymający w napięciu dramat gejowski, twórcy i twórczynie pragną w nieinterwencyjny i uwrażliwiający sposób zwrócić uwagę na trudy, z jakimi wiąże się dorastanie osoby nieheteronormatywnej na prowincji. Jednocześnie chcąc przekroczyć wizerunek geja jako ofiary. Rozbijająca rodziny i niszcząca życiorysy spirala homofobii jest toksycznym i brzemiennym 
w skutkach doświadczeniem, przemieniającym nawet moment ostatniego pożegnania w kolejny akt odrzucenia. Jeśli nie jesteśmy równi za życia, to czy możemy być równi wobec śmierci?

Spektakl „Tom na wsi” w reżyserii Wojtka Rodaka jest polską prapremierą tekstu kanadyjskiego dramatopisarza Michela Marca Boucharda – “Tom à la ferme”. Jego filmowa  adaptacja w reżyserii Xaviera Dolana zdobyła nagrodę FIPRESCI na 70. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.

Spektakl powstał w ramach linii nowych talentów TR Warszawa. Wojtek Rodak jest laureatem nagrody Debiut TR 2021, przyznanej przez zespół programowy TR Warszawa na 10. Forum Młodej Reżyserii w Krakowie.

W spektaklu wykorzystano fragmenty książki „Cała siła, jaką czerpię na życie. Świadectwa, relacje, pamiętniki osób LGBTQ+ w Polsce” wydawnictwa Karakter.

Opis spektaklu w tekście łatwym do zrozumienia i czytania (ETR)

Zobacz program do spektaklu

Opis spektaklu w języku migowym

Otwórz popup

Poprzedni slide

01

Następny slide

Poprzedni slide

01

Następny slide

Zamknij popup

fot. Maurycy Stankiewicz

Twórcy i twórczynie

Recenzje

• Mocna, ponura, psychologiczna opowieść o społecznym i rodzinnym wykluczeniu osób LGBT, o życiu w kłamstwie i o napięciu między miastem a wsią. Jest gęsta i dość tradycyjna pod względem narracyjnym, a jednak potrafi zaskoczyć, np. sceną tańca w rytm maszyn polowych. Jest znakomicie zagrana przez całą aktorską czwórkę. Jest rewelacyjnie ilustrowana dźwiękowo: glitchami, zgrzytami, hałasami budzącymi niepokój. Jest wreszcie bardzo przejmująca i aktualna, także dzięki wplecionym w tekst opowieściom osób ze środowiska LGBT.

  Przemek Gulda, guldapoleca

• Nie lekceważę niczyjego poczucia krzywdy. Rzecz w tym, że kiedy jej wykrzyczenie staje się głównym celem napisania tekstu, często on sam staje się bardziej publicystycznym manifestem niż dziełem sztuki. Zwłaszcza kiedy powstaje, a potem jest eksponowany w gronie ludzie odczuwających i myślących tam samo. I tu zaskoczenie. „Tom na wsi” jest ciekawą literacko opowieścią, która przez większość czasu nie kojarzy się z pojęciem „manifest”. Nie wiem, ile w tym jest z autora, a ile z twórcy adaptacji Szymona Adamczaka i reżysera Wojtka Rodaka. Ale to fakt.

  Piotr Zaremba, Polska Times

• Wszystko to jest bardzo ekspresyjnie rozgrywane, pełne nieoczekiwanych metafor opartych na ruchach i gestach. Z dobrą funkcjonalną dekoracją Katarzyny Pawelec i do niepokojącej muzyki Karola Nepelskiego.

  Piotr Zaremba, Polska Times

• Trzeba (…) mocno pochwalić czwórkę aktorów. Świetny jest Mateusz Górski (Przemyk z filmu „Żeby nie było śladów) ”. Tu jako Tom nie boi się ani autoironii, ani autodeformacji. Nawet śpiewa ze sceny, całkiem dobrze. Zalety Jacka Belera znamy. Jest Francisem odpowiednio brutalnym, a jednak ciężkim do jednowymiarowego werdyktu. Maria Maj, ostatnio wyspecjalizowana w rolach prostych, twardych, a jednak bezradnych kobiet, to klasa sama w sobie. Agata to jakby rola napisana dla niej. Izabella Dudziak nie boi się ostrej szarży, całkiem jednak zgodnej z naturą postaci Sary-Nathalie. Chapeau bas, to także dzięki wam oglądałem prawie cały spektakl z zaciekawieniem, chwilami z zapartym tchem.

  Piotr Zaremba, Polska Times

• Twórcy spektaklu o wykluczeniu i przemocy, jakich doświadczają przedstawiciele społeczności LGBTQ+, opowiadają językiem dobrze skrojonego, trzymającego w napięciu dramatu. Niewątpliwie biorąc pod uwagę to, co dzieje się w polskiej sferze publicznej, refleksja nad przemocą, która często zaczyna się w rodzinnym domu, jest niezwykle potrzebna.

  Katarzyna Waligóra, Teatr

• Ta historia jest uniwersalna: odnajdą się w niej zarówno młodsi, jak i starsi, bo problem szafy wciąż jest realny. Inteligentna dramaturgia Szymona Adamczaka, świetne aktorstwo całej czwórki, muzyka Karola Nepelskiego i choreografia Wojciecha Grudzińskiego dopełniają całości. A nieśmiertelny „Smalltown Boy” Bronski Beat brzmi jak zawsze świetnie!

  Krzysztof Tomasik, „Replika” nr 97

• Można tu dostrzec analogię pomiędzy drogą głównego bohatera i samego reżysera. Tak jak pierwszy nie może uciec od tabu swojej tożsamości, koniec końców będąc przez nią warunkowany nawet w pozornie neutralnym światopoglądowo doświadczeniu żałoby, tak Wojtek Rodak na poziomie języka teatru balansuje pomiędzy uniwersalizującą reprezentacją problemu homofobii a przetwarzającymi stereotypy konwencjami przedstawiania homoseksualności, męskości i prowincji. Ostatecznie Tom na wsi jest opowieścią o niemożliwości ucieczki od kontekstów i nieuchronnym wdarciu się polityczności do życia. Spektakl Rodaka pokazuje, jak intymność, myśli i cielesność stają się kwestiami publicznymi, włączanymi w grę konwencji, norm i pozorów i poddawanymi przekrojowej społecznej ocenie.

  Tomasz Raczkowski, didaskalia