Pozwolenie na budowę gmachu teatru uprawomocniło się pod koniec stycznia 2021 roku, otwierając drogę kolejnemu etapowi procesu inwestycyjnego. Wyłoniony w przetargu wykonawca wybuduje budynek teatru o całkowitej powierzchni niewiele ponad 15.000 m.kw., zaprojektowany przez pracownię architektoniczną Thomas Phifer and Partners z Nowego Jorku w partnerstwie z polską pracownią APA Wojciechowski oraz Buro Happold. Inżynierem kontraktu jest konsorcjum ECM Group Polska S.A. oraz Portico Project Management. Budowa finansowana jest z budżetu Miasta Stołecznego Warszawy.

Architektura budynku odzwierciedla wartości zespołu TR Warszawa, w szczególności
otwartość rozumianą jako prowadzenie poszukiwań i podejmowanie ryzyka artystycznego, wprowadzanie w szeroki obieg nowych sposobów ekspresji teatralnej, a także transparentność,
mobilność oraz likwidowanie barier. Jak mówi dyrektor artystyczny TR Warszawa Grzegorz
Jarzyna, projekt inspirowany jest z jednej strony ideami teatru greckiego i doświadczeniami
współczesnego teatru, zapoczątkowanego w XX wieku Wielką Reformą Teatralną, z drugiej –
kilkunastoletnią praktyką TR Warszawa oraz poszukiwaniami nowych sposobów komunikacji
międzyludzkiej i nowego języka teatralnego. Siedziba TR Warszawa ma być przestrzenią
bezpieczną, przyjazną i łatwo dostępną dla wszystkich odbiorców i odbiorczyń. Architektura
teatru odzwierciedli zróżnicowaną działalność TR Warszawa, łączącą teatr eksperymentalny z
przedstawieniami dla szerokiej publiczności. Budynek na Placu Defilad pomieści dwie
przestrzenie na spektakle, wydarzenia filmowe, muzyczne i widowiska interdyscyplinarne: BIG
BOX (dużą salę) na maksymalnie 700 osób, w której będzie możliwość dowolnej konfiguracji
przestrzeni scenicznej i widowni, w zależności od formatu i charakteru widowisk oraz
znajdujący się na pierwszym piętrze BLACK BOX (małą salę) ze 150 miejscami siedzącymi.

Kontekst miejski

Muzeum, teatr oraz znajdujące się między nimi forum tworzą spójną architektoniczno-urbanistyczną całość, zachowując jednocześnie wizualną odrębność od siebie nawzajem i od otoczenia. Fasady budynków, zaprojektowane z prostych materiałów, czerpiące inspiracje z abstrakcyjnych dzieł sztuki, uosabiają twórcze życie stolicy i podkreślają kluczową rolę Muzeum Sztuki Nowoczesnej i teatru TR Warszawa we współtworzeniu centrum kulturalnego Warszawy. Budynki różnią się od najbliższego otoczenia, symbolizując w ten sposób wyjątkowy moment w historii miasta.

Projekt teatru i muzeum obejmuje nie tylko budynki, ale także całościową wizję planu zagospodarowania przestrzennego – w obszarze ulic Świętokrzyskiej i Marszałkowskiej – uzupełnionej o nową infrastrukturę. Forum pomiędzy budynkami tworzy zachęcające, otwarte i pełne życia miejsce spotkań. Proste, mocne fasady budynków wyznaczają krawędź dla nowo zaprojektowanego Placu Centralnego i nadają kształt bardziej kameralnemu forum. Forum to
tętniące życiem miejsce działań kulturalnych i spotkań w otwartej przestrzeni. Jest ono zarówno wejściem, dziedzińcem, jak i łącznikiem; integruje muzeum i teatr z nowym Placem Centralnym oraz Parkiem Świętokrzyskim.

Teatr jest mocno osadzony pomiędzy Placem Centralnym, Pałacem Kultury i Nauki oraz nowo powstającym muzeum. Jego ciemna, stalowa fasada przydaje budynkowi stałości, a perforacje elewacji dla okien i wrót do sceny głównej odsłaniają wnętrze tętniącej życiem od rana do późnych godzin wieczornych instytucji artystycznej. Muzeum, aktywnie działające w dzień, jest białe, jasne i lekkie. Tworzywo jego fasady jest nowoczesne i innowacyjne, odwołuje się do znajdującej się we wnętrzu sztuki współczesnej. Przeszklone partery budynków nadają bryłom lekkości i tworzą wrażenie delikatnego unoszenia się całości nad ulicą. Każdy z budynków ma swoją wyjątkową architektoniczną tożsamość, ale łączy je: skala, bliskość i przestrzeń pomiędzy nimi. Każda z fasad na swój sposób gra cieniem i światłem, obrazując przepływ czasu – od rana do nocy i przez poszczególne pory roku.

Autentyczność materiałów

Wybór prostych, autentycznych materiałów do budowy muzeum i teatru wyraźnie odróżnia je od pełnych przepychu fasad otoczenia. Oba są prawdziwe, ponadczasowe i wypróbowane. Wyrażają wyjątkową skalę, wagę, głębię i kunszt. Każdy z tych budulców nadaje fasadzie budynków swoisty kolor, ton i fakturę.

Program teatru i funkcje

Architektura teatru odzwierciedla zróżnicowaną działalność TR Warszawa, łączącą sztukę eksperymentalną i przedstawienia dla szerokiej publiczności. Budynek autorstwa pracowni architektonicznej Thomas Phifer & Partners w partnerstwie z pracownią APA Wojciechowski i
Buro Happold mieści w sobie dwie przestrzenie, w których odbywać się mogą zarówno spektakle, jak i wydarzenia filmowe, muzyczne czy widowiska interdyscyplinarne. Przestrzeń sceny głównej mieści maksymalnie do 700 miejsc siedzących, a znajdującą się na pierwszym piętrze mała scena 150 miejsc siedzących. W przestrzeni sceny głównej istnieje możliwość dowolnej konfiguracji przestrzeni scenicznej i widowni – w zależności od formatu i charakteru wydarzenia. Budynek teatru wyposażony jest w nowoczesną technologię, pozwalającą na szybką zmianę repertuaru i prezentowanie zarówno spektakli wielkoformatowych, dużych koncertów, wydarzeń filmowych i wydarzeń interdyscyplinarnych, jak i realizacji zaawansowanych technologicznie streamingów, kameralnych form artystycznych, prac eksperymentalnych, czy małych form muzycznych.

Muzeum uznaje za priorytet dostępność przestrzeni publicznej i tak zaprojektowana została jego siedziba. Zadaniem przestrzeni parteru Muzeum będzie stworzenie nowej jakości tej części miasta, którego tkanka zachęca do codziennego, komfortowego spędzania czasu poprzez kontakt z kulturą. Ma temu sprzyjać relacja z zadrzewioną ulicą i powiększonym znacznie w kierunku Muzeum Parkiem Świętokrzyskim. Odwiedzający mogą łatwo dostać się do budynku ze wszystkich stron. Przeszklony parter budynku zaprasza gości do wnętrza. Znajdują się tam: widoczne z zewnątrz, otwarte i ogólnodostępne audytorium i przestrzenie edukacyjne oraz tzw. galeria szybkiego reagowania, a także bistro, księgarnia i przestronna klatka schodowa, łącząca ten poziom z położonymi wyżej przestrzeniami wystawienniczymi. Główne przestrzenie wystawowe muzeum usytuowano na pierwszym i drugim piętrze wokół centralnej otwartej klatki schodowej. Na każdej z nich umieszczono po dwa zespoły połączonych ze sobą galerii. Galerie na najwyższej kondygnacji zostaną doświetlone światłem rozproszonym poprzez świetliki rozmieszczone w przestrzeni dachu. Na pierwszej kondygnacji podziemnej zaprojektowano: kino z widownią mieszczącą 150 osób, a także dodatkową przestrzeń edukacyjną, pracownie konserwatorskie, magazyny. Ciągi sal wystawowych są przetykane tzw. city rooms czyli „pokojami z widokiem”, gdzie zwiedzający mogą odpocząć, ale także spojrzeć na miasto z zupełnie nowej perspektywy. Budynek stwarza warunki do indywidualnej kontemplacji, a jednocześnie pozostaje otwarty na potrzeby licznej publiczności.