Punktem wyjścia do realizacji projektu jest sytuacja dziennikarza, korespondenta Gazety Wyborczej w Białorusi Andrzeja Poczobuta oraz Andżeliki Borys – działaczki polskiej mniejszości w Białorusi, więzionych przez reżim Łukaszenki, a także Marii Kalesnikovej – flecistki i opozycjonistki skazanej na 11 lat ciężkiego więzienia, Natalii Hershe i Alany Gebremariam. Ich postawa i doświadczenia stały się inspiracją do realizacji tej akcji artystycznej. Historie te, wybrane intuicyjnie spośród wielu, symbolicznie odnoszą się do wszystkich walczących o demokrację i cierpiących z tego powodu Białorusinek i Białorusinów.

Historie i doświadczenia osób, które stały się inspiracją do pracy artystów są uniwersalne i reprezentują odwagę i determinację wszystkich represjonowanych przez reżim Łukaszenki.

Postaci i postawy zawarte w instalacji artystycznej przedstawione zostaną w sytuacji z przyszłości. Rzeźba przedstawiać będzie ujęcie radości ze zwycięstwa, pokonania reżimu, z perspektywy dnia dzisiejszego zwiastować ma zwycięstwo i spotkanie w wolności. Kompozycja ta ma działać zarówno jako samospełniające się proroctwo, jak i przypominać opinii publicznej, w jakim celu oraz z jakiego powodu osoby te odsiadują okrutne wyroki. Opowieść skłaniać ma do przemyśleń i przypominać opinii publicznej, że w Białorusi walka o demokrację trwa, a wielu Białorusinów i Białorusinek jest więzionych.

Odsłonięcie bozzetto

fot. Wiktoria Grochowska

Rzeźbię wspólnie z innymi artystami figuratywną kompozycję, którą można by nazwać pomnikiem, ale nie trzeba tego robić, dedykowaną uwięzionym na Białorusi wolnomyślicielom.

(…)

Ta rzeźba jest artystyczną odpowiedzią na przemoc. Współpraca zamiast dominacji, zamiast rządzenia współzarządzanie. Wybraliśmy tradycyjną technikę stwarzania pomnika w trwałym materiale, znaleźliśmy już miejsce, formę, pomysł, i znaleźliśmy sojuszników. Pracujemy z Anią Axer-Fijałkowską, Grzegorzem Jarzyną, i z kolejnymi ludźmi, który przyłączyli się do naszego projektu i których nazwiska powinny ujawnić się w całej tej historii. Rzeźba będzie wykonana w ponadnaturalnej skali, nieco większa niż naturalna wielkość człowieka, zamierzamy umieścić ją w parku Szymańskiego. Jest to dosyć żmudny proces, ale małymi krokami przy współpracy zaprzyjaźnionego zakładu-odlewni będziemy chcieli uczynić z tego wyraźny gest solidarności z uwięzionymi i przypomnieć, że naturą naszą człowieczą jest być wolnymi.

Paweł Althamer