On. Ona. Onko.

  • Marszałkowska 8

Onko

reż.Weronika Szczawińska Kup bilet
  • Reżyseria

    Weronika Szczawińska

  • Dramaturgia

    Piotr Wawer jr

  • Premiera

    w TR Online: 21 marca 2021
    w TR Warszawa/Marszałkowska 8: 19 czerwca  2021

  • Czas trwania

    1 godz. 15 minut 

  • Cena biletu
    Bilet normalny: 70 zł
    Bilet ulgowy: 50 zł
Onko

Spektakl rekomendowany dla widzów od 14. roku życia.

O spektaklu

On. Ona. ONKO.

On. Sebastian Pawlak, aktor. Przygląda się rzeczywistości, ciału, relacjom społecznym i językowi z perspektywy kogoś, który usłyszał, że jest najgorszym artystą na świecie i doświadczył inwazyjnej reżyserii.

Ona. Weronika Szczawińska, reżyserka. Przygląda się rzeczywistości, ciału, relacjom społecznym i językowi z perspektywy osoby, która usłyszała diagnozę “rak piersi” i doświadczyła inwazyjnego leczenia.

ONKO. Spektakl osadzony w osobistych doświadczeniach reżyserki Weroniki Szczawińskiej i aktora Sebastiana Pawlaka, których połączyła wiara w to, że nawet najtrudniejszy scenariusz życia można zmienić i zagrać w nim nową rolę. Albo i nie.


Projekt rozwijany w ramach rezydencji artystycznej Sopot Non Fiction 2020.

Weronika Szczawińska (ur. 1981) – reżyserka, dramaturżka, teoretyczka kultury, performerka. Absolwentka Kolegium Międzyobszarowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych i Społecznych (MISH) na Uniwersytecie Warszawskim, doktorantka w Instytucie Sztuki PAN. Studiowała reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. Współpracowała z wieloma ważnymi teatrami w Polsce (m.in. Narodowy Stary Teatr w Krakowie, Teatr Powszechny w Warszawie, Komuna Warszawa, Wrocławski Teatr Współczesny) oraz Slovensko mladinsko gledališče w Lublanie. Adiunkt na Wydziale Wiedzy o Teatrze PWST w Warszawie. Laureatka prestiżowego Paszportu Polityki 2019, za „intymne i czułe spektakle, które łączą wątki prywatne z ważnymi kwestiami społecznymi. Za zaangażowanie, przekraczanie własnej ścieżki zawodowej”. Do jej najnowszych prac należą: „Klub” (The Club, Akademia Teatralna i TR Warszawa 2021), „Onko” (TR Warszawa 2021), „Miejski Ptasiarz” (The Urban Birder, Wrocławski Teatr Współczesny 2020), „Po prostu” (Simply Said, Performing Arts Institute 2019), „Rozmowa o drzewach” (A Talk about trees, Komuna Warszawa 2019), „Nigdy więcej wojny” (No More War, Komuna Warszawa 2018), „Genialna przyjaciółka” na podstawie Eleny Ferrante (My Brilliant Friend,Wrocławski Teatr Współczesny 2018), „Lawrence z Arabii” (Lawrence of Arabia, Teatr Powszechny w Warszawie 2018).
Członkini kolektywu Instytutu Sztuk Performatywnych (InSzPer).


Piotr Wawer, jr (ur.1983), aktor i dramaturg, twórca projektów niezależnych. Stale współpracuje z reżyserką Weroniką Szczawińską. Absolwent Studium Aktorskiego przy Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie. Współpracował m.in. z Teatrem Dramatycznym w Wałbrzychu, Teatrem Studio w Warszawie, Teatrem Powszechnym w Warszawie, Narodowym Starym Teatrem w Krakowie, Slovensko Mladinsko Gledališče w Lublanie, TR Warszawa oraz teatrem Komuna/Warszawa. Laureat Nagrody im. Jana Świderskiego oraz nagrody aktorskiej na VIII Festiwalu „Rzeczywistość przedstawiona” za rolę Dresiarza w spektaklu „Był sobie Polak, Polak, Polak i diabeł” (reż. Monika Strzępka, 2007) oraz nagrody za najlepszą rolę męską na Festiwalu Nowego Teatru w Rzeszowie za spektakl „Afryka” (reż. Bartek Frąckowiak, 2015) . Od stycznia 2015 do sierpnia 2017 w zespole Teatru Polskiego w Bydgoszczy. Współtworzy kolektyw InSzPer – Instytut Sztuk Performatywnych. Kiedyś wyczynowy żeglarz, później freediver. Dziś głównie górołaz amator.

Od reżyserki:

“Bardzo interesuje mnie rzeczywistość zmieniona przez raka. Jednak zupełnie nie interesuje mnie projekt konfesyjny, terapeutyczny czy pedagogiczny. Ciekawi mnie, do czego może przydać się choroba nowotworowa. Nie zajmuje mnie zrobienie spektaklu o raku, ale przyjrzenie się, czego dzięki rakowi można dowiedzieć się o współczesnym świecie. Czego dowiaduje się chora na raka piersi o naszej kulturze i społeczeństwie? Czego mogą dowiedzieć się widzki i widzowie?”

— Weronika Szczawińska

Twórcy i twórczynie

reżyseria, tekst: Weronika Szczawińska

dramaturgia, tekst, opracowanie muzyczne: Piotr Wawer jr

tekst: Sebastian Pawlak

scenografia i kostiumy: Karol Radziszewski

ruch, współpraca koncepcyjna: Agata Maszkiewicz

pianino: Aleksandra Gryka

  • W spektaklu wykorzystano fragmenty książek:

    Jenny Diski, In Gratitude, Bloomsbury Publishing 2016
    Anne Boyer, The undying: a meditation on modern illness, Allen Lane 2019
    w tłumaczeniu Weroniki Szczawińskiej

Realizacja

Asystentka reżyserki: Malwina Szumacher (do 31 grudnia 2020), Katarzyna Gawryś-Rodriguez (od 1 stycznia 2021)

Producentka: Karolina Pająk-Sieczkowska

Inspicjent: Piotr Piotrowicz

Kierownik techniczny: Sebastian Kuźma

Realizator dźwięku: Jan Dudziński

Realizator światła: Jędrzej Jęcikowski

Brygadzista sceny: Tomasz Trojanowski 

Realizacja kostiumów: Aleksandra Andrychowicz

Garderoba: Elżbieta Kołtonowicz, Teresa Rutkowska

Charakteryzacja: Milena Jura, Dominika Zatońska

Galeria

fot. Monika Stolarska

Wywiady i rozmowy

Weronika Szczawińska: (…) Chodzi o rozpoznanie obszarów, miejsc, gdzie jako ludzie wchodzimy w performans społeczny, który właśnie nas instytucjonalnie poniża. Dla mnie było ważne, jak pogodzić się z byciem pacjentką bez tego poczucia poniżenia. To nie jest tylko kwestia ochrony zdrowia, bo ja mam przeważająco bardzo dobre doświadczenie z ochroną zdrowia, ale najgorsze są te rakowe klisze, które mamy w głowach. Sebastian to przełożył na sztukę i swoje bogate doświadczenie. I tak mamy nasz podwójny moment bezczelnej niepodległości w tym spektaklu.

Weronika Szczwińska: (…) Dużo się teraz mówi, że wszystko jest zamknięte w polityce tożsamościowej, i każdy będzie już siedział w swoim: feministki w feminizmie, osoby nieheteronormatywne, grupy etniczne i tak dalej.

Wydało mi się to ciekawe – porozmawiajmy o kobiecym doświadczeniu, „upłciowionej” chorobie, zapraszając do tego mężczyzn. Sebastian Pawlak to aktor dysponujący niesamowicie nowoczesnym warsztatem – i teatralnym, i performerskim, bardzo mocno osadzonym w ciele. Dopiero później pojawił się pomysł, że może ja też będę na scenie – i to wyszło z moich rozmów z TR Warszawa. W czasie choroby to ja byłam osobą, którą się opiekowano, a teraz ja jestem osobą, która się zajmuje kimś na scenie.

Mike Urbaniak: Do czego może się przydać choroba nowotworowa?

Weronika Szczawińska:
Może się przydać do przewartościowania pewnych rzeczy, do spojrzenia na nie trochę inaczej. Zdaję sobie sprawę, że to brzmi banalnie, że da się tak powiedzieć o każdym doświadczeniu, ale w tym przypadku widzę to jako głęboką kwestię tożsamościową, którą musisz wziąć na klatę, bo siedzisz w tym po uszy. Moja choroba nowotworowa przydała mi się do przemyślenia tak fundamentalnych kwestii jak choroba i zdrowie. Wcześniej uważałam, że są one od siebie bardzo mocno odgraniczone. Dzisiaj wiem, że to nieprawda. Tak naprawdę większość z nas nie jest do końca zdrowa, zdrowie jest raczej naszą fantazją o byciu zdrowymi.

Recenzje

  • ONKO czytać można jako miękki – bo nie korzystający z radykalnych środków wyrazu i bazujący na dystansie i humorze – manifest przeciwko dwóm dychotomiom o niezwykle silnej pozycji zarówno w kulturowych obrazowaniach, jak i języku, mianowicie: przeciwko dychotomii sukcesu i porażki oraz zdrowia i choroby

    Marcelina Obarska, culture. pl
  • Ten minimalistyczny, cudownie niepoprawny, zabawny, zrywający z martyrologią spektakl jest również ostrym komentarzem do lubującego się w metafizyce świata teatru. (…) Szczawińska i – fenomenalnie grający, a kiedy trzeba odpowiednio się zagrywający – Pawlak potrafią równie mocno śmiać się z siebie, z własnych ambicji. Ich żarty, czasem wisielcze, czasem celowo prymitywne, każą uważnie przyjrzeć się w rakowi i odpowiedzieć na niepopularne pytanie: do czego może być przydatna choroba?

    TR Warszawa, który wciąż przoduje w jakości transmisji streamingowych (tę zrealizowała Jagoda Szelc), zdecydował się nie czekać na premierę live i w marcu pokazał spektakl przedpremierowo. Jak słusznie zauważyła wówczas we wprowadzeniu do spektaklu Maria Maj, której rak zabrał córkę, „Onko” to historia idealnie skrojona na obecny czas. Kiedy smutek i cierpienie zadomowiły się w naszym życiu, dobrze pamiętać, że każdemu została jego ograniczona długość”.

    Dawid Dudko, kultura.onet.pl
  • „Onko w reżyserii Weroniki Szczawińskiej nie miał być terapeutycznym spektaklem o raku, choć reżyserka i zarazem bohaterka przedstawienia przeżyła chorobę nowotworową. I rzeczywiście w najnowszej premierze online TR Warszawa to nie choroba jest najważniejsza. (…) Ona młoda kobieta, reżyserka, słyszy diagnozę: rak piersi. I mierzy się nie tylko z chorobą, ale też z kulturowymi konwencjami i stereotypami. On – aktor z małej miejscowości, którego droga do kultowego warszawskiego teatru nie była łatwa, próbuje uciec przed zgubnym dla artysty zaszufladkowaniem. Właściwie w obie postacie wciela się Sebastian Pawlak.
    Szczawińska towarzyszy mu na scenie, od czasu do czasu komentując akcję, słowem – grając reżyserkę. Jest w tym przewrotnym zestawieniu kondycji pacjentki oraz aktora jakaś nieoczywista siła. Skromny, bezpretensjonalny spektakl o chorobie i sztuce staje się opowieścią o próbie ocalenia własnej podmiotowości”.

    Michał Centkowski, Newsweek

Wsparcie ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.

Konkurs organizowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. 

Dostępność spektaklu dofinansowano ze środków Fundacji ORLEN

Zobacz również